Fizjoprofilaktyka kręgosłupa i konsekwencje zaburzeń stóp

24 maja 2021 | Autor:
W czwartek 20.05.2021 odbył się 4.  webinar w ramach kampanii edukacyjnej #AktywnyKregoslup 👇
Patronat nad wydarzeniem objęła m.in. Krajowa Izba FizjoterapeutówFizjoterapia Polska.

Nasi eksperci poruszyli dwa tematy:

  • Konsekwencje zaburzeń stóp na układ ruchu człowieka
  • Fizjoprofilaktyka kręgosłupa w codziennym funkcjonowaniu współczesnego społeczeństwa 

Webinar można obejrzeć:

https://fb.watch/5H8FOUoAlg/

Dlaczego rozmawialiśmy o stopach? Pomimo tak małych struktur, te trójwymiarowe bryły są niesamowicie ważnymi elementami w naszym ciele. Jest bardzo wiele zależności w układzie i budowie anatomicznej stóp oraz w stanie ich zdrowia, jeżeli chodzi o utrzymanie kondycji w pozostałych stawach naszego ciała, w tym kręgosłupa.

Ciało ludzkie zbudowane jest z taśm funkcjonalnych Myersa, czyli linii pociągnięć przenoszących obciążenia i ruch wokół szkieletu, poprzez struktury mięśniowo-powięziowe. Każda deformacja związana ze stopą może mieć swoje odzwierciedlenie w deformacjach i zwyrodnieniach innych odcinków naszego ciała.

Mgr fizjoterapii i diagnostyki Kama Brzostowska mówiła także o architekturze stóp, które składają się z 21 kości, 26 mięśni, 107 więzadeł, 33 połączeń stawowych, ok. 1.700 zakończeń nerwowych, 90.000 gruczołów potowych i wszystko to jest jeszcze obudowane w powięź. Funkcja, anatomia i biomechanika danej stopy będzie gwarantem roli, którą ona spełnia.

Te małe części naszego układu ruchu odpowiadają za wiele funkcji: podporową (utrzymującą nas w balansie, w statyce), nośną (pomagającą w lokomocji, w chodzeniu), amortyzacyjną (rozpraszającą nieprawidłowe naciski i nie pozwalającą kumulować ich w wyższych partiach organizmu), receptorową oraz termoregulacyjną.

U osób prowadzących siedzący tryb życia, np. z niepełnosprawnościami, które poruszają się na wózku, stopa ma również ogromne znaczenie. Znajdują się w niej zakończenia nerwowe, biegną naczynia, którym trzeba utorować drogę odpływu i dlatego musi być ona elastyczna, stabilna a także wolna od deformacji czy napięć. Zakresy ruchów w takiej stopie również muszą być zachowane, żeby móc uruchamiać pompę mięśniową oraz odpływ krwi do serca. Stopy nie służą tylko do chodu czy pionizacji, ale są też termoregulatorami, powiązane z częścią naszego układu krwionośnego, zakończenia naczyń w stopach, dlatego dbanie o nie jest również niesamowicie ważne u osób nieporuszających się na co dzień.

 

Fizjoprofilaktyka kręgosłupa w codziennym funkcjonowaniu współczesnego społeczeństwa

Temat fizjoprofilaktyki podzielono na 3 obszary. W pierwszej części mgr fizjoterapii Andrzej Grudniewski omówił ogólne wytyczne w zakresie fizjoprofilaktyki, w tym kręgosłupa i podkreślił, że obejmuje ona wiele aspektów naszego życia oraz wymaga szerszego spojrzenia. Mgr fizjoterapii Łukasz Frącz omówił część dotyczącą aktywności fizycznej ? jaką podejmować? jak zaplanować trening? co daje aktywność fizyczna? Mgr fizjoterapii Walenty Trandasir natomiast omówił kwestie związane z czynnościami życia dnia codziennego (w tym naszej postawy) i udzielił praktycznych wskazówek pozwalających w prosty sposób dbać o kręgosłup na co dzień oraz jak przygotować się do wizyty fizjoterapeutycznej, gdy już pojawi się jakiś rodzaj dysfunkcji.

 

Pandemia, praca i nauka zdalna w znacznym stopniu ograniczyły aktywność fizyczną społeczeństwa, co niekorzystnie wpływa na układ ruchu i kręgosłup. Krajowa Izba Fizjoterapeutów we współpracy ze Światową Organizacją Zdrowia opublikowała w polskiej wersji językowej, najnowsze wytyczne z 2020 r. odnośnie aktywności fizycznej, zawierające zalecenia dotyczące zdrowia publicznego dla dzieci, młodzieży, dorosłych i osób starszych, uwzględniające ilość aktywności fizycznej (częstość, intensywność i czas trwania). Po raz pierwszy wytyczne przedstawione zostały w kontekście powiązania między siedzących trybem życia a skutkami dla zdrowia a także przedstawiono zalecenia dla kobiet w ciąży i połogu oraz osób z chorobami przewlekłymi lub niepełnosprawnością.

 

Czym różni się fizjoprofilaktyka od klasycznej fizjoterapii? Chodzi tu o czas reakcji. Fizjoprofilaktyka pozwala zapobiec kontuzjom, urazom, przeciążeniom, dysfunkcjom, zanim jeszcze one powstaną a istotnym jej elementem jest edukacja mająca na celu zachęcić pacjenta do regularnych ćwiczeń. Jak pokazują badania blisko połowa Polaków spędza powyżej 5h w pozycji siedzącej, dlatego KIF przygotował cykl filmów z ćwiczeniami ?07 rusz się? dedykowanych pracownikom biurowym, nauczycielom, urzędnikom, informatykom, kierowcom i wszystkim osobom prowadzącym siedzący tryb pracy. Na stronie KIF i Znajdź Fizjoterapeutę można także skorzystać z ogólnodostępnych programów profilaktycznych przygotowanych przez KIF i Ministerstwo Zdrowia tj. aktywny senior czy aktywna przerwa w pracy.

 

Dlaczego warto się ruszać? Poza korzyściami takimi jak: dobre samopoczucie, utrzymanie prawidłowej masy ciała, zwiększony metabolizm, wzmocniony aparat ruchu, poprawa wydolności i układu krążenia czy wzrost wydolności tlenowej organizmu, uprawianie aktywności fizycznej wpływa także korzystnie na nasz układ immunologiczny oraz obniża ryzyko chorób nowotworowych.

 

Aktywność fizyczną uprawiamy dla siebie i każda jest lepsza niż żadna, gdyż wspiera nasz kręgosłup (wpływając na niego bezpośrednio lub pośrednio). Niezależnie czy ruszamy rękami, tym samym powodując pewną ruchomość biomechaniki w odcinku piersiowym czy jeździmy na rowerze, gdzie cały czas wykonujemy ruchy miednicą. Dobór rodzaju aktywności fizycznej czy odpowiednich sprzętów do ćwiczeń powinien być dopasowany zarówno do preferencji, jak i stanu naszego zdrowia. Dlatego warto się skonsultować z fizjoterapeutą a podczas wykonywania ćwiczeń obserwować swój organizm. W trakcie treningu nie powinniśmy odczuwać dolegliwości bólowych, które się nasilają z każdą powtórzoną serią. Jeżeli takie objawy się pojawią, należy przerwać trening.

 

Bardzo ważną rolę w dbaniu o kręgosłup odgrywa ergonomia czynności dnia codziennego. W wielu przypadkach od nas samych zależy stan i kondycja naszego kręgosłupa, w tym od tego w jakiej pozycji siedzimy przy biurku, jak podnosimy ciężkie przedmioty z podłogi, jak używamy smartfona podczas pracy i rekreacji, jak nosimy torby na ramieniu i z zakupami czy jak przygotowujemy miejsca do spania. Negatywne skutki dla kręgosłupa mogą powodować także nawyki tj. siedzenie na portfelu w tylnej kieszeni, zakładanie nogi na nogę czy siedzenie ze zgiętą nogą pod pośladkiem.

Gdy pojawią się dolegliwości bólowe podczas aktywności fizycznej czy czynności dnia codziennego, warto udać się do fizjoterapeuty, który przygotuje plan terapeutyczny dostosowany do potrzeb pacjenta. Kiedy jeszcze wybrać się do fizjoterapeuty? W stanach uczucia przeciążenia i wzmożonego napięcia mięśniowego, nieprawidłowej postawy, ograniczeniu ruchomości w stawach, po urazach ortopedycznych, w celu poprawy wyników w sporcie, w zapobieganiu urazom w sporcie etc. Fizjoterapeuci mogą nie tylko przeprowadzić zabieg fizjoterapeutyczny, ale także doradzić w doborze odpowiednich ćwiczeń, dopasowanych do stanu naszego zdrowia.

Polecamy:

  • Wytyczne WHO dotyczące aktywności fizycznej i siedzącego trybu życia w pozycji siedzącej

https://kif.info.pl/wytyczne-who-dotyczace-aktywnosci-fizycznej-i-siedzacego-trybu-zycia-dostepne-w-jezyku-polskim/

  • Aktywny senior w domu

https://kif.info.pl/dokumenty/aktywny-senior-w-domu-rusza-program-cwiczen-dla-osob-starszych/

  • Aktywna przerwa w pracy

http://- https://fizjoterapiaporusza.pl/aktywna-przerwa-w-pracy

Patroni i partnerzy

Medtronic Foundation
Grudniewscy
Samodzielni
Librego
Fizjopozytywni